İSTANBUL (İGFA) – Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) açıkladığı verilere göre dünya çapında 1,25 milyar yetişkin hâlâ tütün kullanıyor olsa da sayılarda iyileşme görülüyor. Çünkü 2000 yılında her beş yetişkinden biri tütün kullanıyordu; 2022 yılında ise her üç kişiden biri tütün kullanıyordu. Buna rağmen Türkiye’de tütün kullanımında artış var. TÜİK’in geçen yıl yayınladığı Türkiye Sağlık Araştırması’na göre 2022 yılında 15 yaş ve üzeri günlük tütün kullanıcılarının oranı yüzde 28,3 oldu. 2010 yılında bu oran yüzde 25,4 oldu. 15-24 yaş arasındaki neredeyse her beş gençten biri (yüzde 19,3) tütün ürünleri kullanıyor. Sağlığı Geliştirme ve Sigarayla Mücadele Derneği Başkanı Prof. Dr. Yasemin Açık,9 Şubat Dünya Tütüne Hayır Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, Türkiye’de 75 yaş ve üzeri hariç tüm yaş gruplarında tütün kullanım oranının arttığına dikkat çekerek, sigaraya karşı alınması gereken önlemleri sıraladı. Başta gençler olmak üzere tüm toplumun sağlığını tehdit eden tütün kullanımı.
“GENÇLER EN ÇOK ARKADAŞLARINDAN ETKİLENİYOR”
Tütün kullanmaya başlamanın ilk nedeninin arkadaşların etkisi olduğunu belirten Prof. Dr. Açık, “Tütün kullanmaya başlamadaki en büyük etken yüzde 31,3 ile arkadaşların etkisi. Bunu yüzde 23,8 ile merak ve yüzde 23,2 ile özenti takip ediyor. Bu noktada ailelere büyük görev düşüyor. Öncelikle ebeveynler tütün ürünleri kullanıyorsa, tütün kullanımının zararlı etkilerini çocuklarına anlatsalar bile bu yeterli olmayacaktır. Çünkü çocukların ilk rol modelleri aileleridir. Daha sonra yaşlandıkça arkadaş faktörü devreye giriyor. “Bu nedenle ailelerin çocuklarının arkadaşlarına dikkat etmeleri, çocuklarının arkadaşlarının aileleri ve öğretmenleri ile iletişimde kalmaları, tütünün zararlı etkilerini bu tehlikeden uzak tutmaları gerekiyor.”
Avrupa Komisyonu’nun 2040 yılına kadar ‘tütünsüz bir nesil’ yaratmayı hedeflediğini hatırlatan Açık,AB ülkelerinde çocuklara tütün ürünlerinin satışına yönelik yaptırımların arttığını hatırlattı. Açık Sözlerine şöyle devam etti: “DSÖ ayrıca bu yıl 31 Mayıs Dünya Tütüne Hayır Günü kapsamında kendisini çocukları tütün endüstrisinin müdahalesinden korumaya adayacağını ve bu konu üzerinde çalışacağını duyurdu. “Bu mücadeleyi hep birlikte sürdürmemiz gerekiyor.”
“ELEKTRONİK SİGARA YASAĞINA UYULMASI GEREKİYOR”
Tütün ürünlerini kullanmayı bırakan bazı kişilerin elektronik sigara kullanmaya başladığını ancak bu sigaraların sağlığa da büyük zararlar verdiğini belirten Dr. Açık , “Araştırmalar, elektronik sigarada bulunan nikotin ve diğer kimyasalların bağımlılık yarattığını ve sigaraya benzer sağlık sorunlarına yol açtığını ortaya koyuyor. Aslında ülkemizde elektronik sigara satışı yasaktır. Buna rağmen uygulamadaki problemlerden dolayı bu çalışmalara hızlı bir şekilde ulaşılabilmektedir. Kontrollerle ilgili bir diğer önemli husus da, dumansız havalimanları olması gereken alanlardaki ihlallere göz yumulmamasıdır. “Denetimler artırılmadığı ve yaptırımlar uygulanmadığı sürece bu durum halk sağlığımızı tehdit etmeye devam edecektir” dedi. AçıkAyrıca sigara gibi bağımlılık yapan bir etkiye sahip olan nargile tarafından ortaya çıkan tehlikeyi vurguladı ve bir nargile, içerdiği ağır metaller nedeniyle ortalama 4-5 paket sigara ile aynı oranda zehirlenmeye neden olduğunu söyledi.
“ONLAR İÇİN EN ÖNEMLİ ADIM SİGARAYI BIRAKMAKTIR”
Sağlığı Geliştirme ve Sigarayla Mücadele Derneği adına herkesi sigarayı, diğer tütün ürünlerini ve elektronik sigarayı bırakmaya davet ediyoruz. Prof. Dr. Yasemin On Sözlerini şu şekilde tamamladı; “Sigara içenlerin sağlıklarını korumak ve geliştirmek için atabilecekleri en önemli adım sigarayı bırakmaktır. Sigarayı bıraktıktan sadece 20 dakika sonra vücut iyileşmeye başlar. İlk günlerde kişi nikotin bağımlılığı ve alışkanlıklarından dolayı kendini zayıf ve mutsuz hissedebilir. Aslında bu belirtiler vücudun iyileşme sürecinde olduğunu gösteriyor. Öyle ki, kalp krizi riski iki hafta sonra azalmaya, öksürük riski bir ay içinde azalmaya, kanser riski ise bir yıl içinde azalmaya başlıyor. “Bu süreçte zorluk yaşayanlar Alo 171 Sigara Bırakma Uygulama Hattından veya bir uzmandan profesyonel destek alabilirler.”
